Giá thể trồng cây – còn được gọi là substrates hoặc chất trồng, là một phần quan trọng trong quá trình trồng cây. Nó được sử dụng để hỗ trợ sự phát triển của cây bằng cách cung cấp dưỡng chất, cải thiện thoát nước, và kiểm soát sâu bệnh. Tỷ lệ giá thể phải được điều chỉnh dựa trên yêu cầu cụ thể của loại cây trồng.
Vậy giá thể trồng cây là gì?
Giá thể trồng cây là một chất liệu quan trọng trong việc chăm sóc cây trồng, và nó đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp độ ẩm, dưỡng chất, và hỗ trợ cho sự phát triển của cây. Dưới đây là một số thông tin về giá thể trồng cây, bao gồm cả hai loại chính: giá thể hữu cơ và giá thể vô cơ.
Giá thể hữu cơ
- Mụn dừa: Mụn dừa là một trong những loại giá thể phổ biến nhất. Nó có giá thành rẻ, tơi xốp, giữ độ ẩm tốt và dễ dàng phối trộn với các loại giá thể khác. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, cần xử lý mụn dừa để loại bỏ chất chát và muối bên trong.
- Tro trấu: Tro trấu là một nguồn giá thể phong phú, đặc biệt tại các nước nông nghiệp như Việt Nam. Nó có khả năng thoát nước tốt và thời gian phân hủy lâu, thích hợp cho các loại cây cần độ thông thoáng cao. Tuy nhiên, nó có thể chứa cám gạo và hạt lúa, dẫn đến nguy cơ nấm mốc và mọc lúa con.
- Peatmoss: Peatmoss, còn gọi là rêu than bùn, có đặc tính tương tự như mụn dừa. Nó nhẹ, tơi xốp và giữ độ ẩm tốt, thường được sử dụng để ươm hạt và trồng cây. Tuy nhiên, peatmoss thường là một nguồn nhập khẩu, vì vậy giá thành có thể cao hơn.
Các loại giá thể hữu cơ này có các đặc điểm riêng và thích hợp cho các loại cây trồng khác nhau. Việc lựa chọn giá thể phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của cây bạn muốn trồng và điều kiện môi trường.
Giá thể vô cơ
Giá thể vô cơ, còn được gọi là giá thể trơ, là loại giá thể không dễ phân hủy và ít ảnh hưởng đến tính chất như pH và EC của môi trường trồng cây. Dưới đây là một số thông tin về các loại giá thể vô cơ phổ biến:
- Cát: Cát là một trong những loại giá thể vô cơ đơn giản nhất. Nó thoát nước tốt và không thay đổi tính chất chất lượng nước dưới đất. Tuy nhiên, cát không cung cấp dinh dưỡng cho cây, vì vậy thường được sử dụng trong hệ thống thủy canh hoặc làm phần của hỗn hợp giá thể cho cây trồng.
- Rockwool: Rockwool là một loại giá thể được làm từ sợi khoáng đá nung nóng. Nó có khả năng giữ nước và cung cấp không gian thoáng cho bộ rễ của cây. Rockwool thường được sử dụng trong việc ươm hạt và trồng cây trong hệ thống thủy canh.
- Đất nung: Đất nung là loại giá thể vô cơ có nguồn gốc từ đất sét được nung chảy ở nhiệt độ cao. Nó có khả năng giữ nước tốt và cung cấp khoáng chất cho cây. Đất nung thường được sử dụng trong việc trồng cây ở ngoài trời hoặc trong chậu.
- Perlite: Perlite là một loại đá núi lửa có màu trắng hoặc trắng xám. Nó có tính chất tơi xốp, thông thoáng, giữ nước tốt và có độ pH trung tính. Perlite thường được sử dụng để trồng cây, ươm hạt và làm giá thể trong trồng thủy canh.
- Vermiculite: Vermiculite cũng là loại đá núi lửa, có màu vàng ánh kim. Nó giữ nước tốt và không bị nén, cũng có độ pH trung tính. Vermiculite thường được sử dụng trong việc ươm hạt, giâm cành và làm giá thể trong trồng thủy canh.
- Đá bọt Pumice: Đá bọt Pumice cũng là loại đá núi lửa có khả năng thoát nước tốt. Nó thường được sử dụng trong trồng lan, xương rồng sen đá, hoa hồng và trong lọc hồ cá.
Những loại giá thể vô cơ này có đặc điểm riêng và được sử dụng tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của cây trồng và môi trường trồng.
Tỷ lệ phối trộn giá thể trồng cây
Tỷ lệ phối trộn giá thể trồng cây có thể thay đổi tùy thuộc vào loại cây bạn muốn trồng, môi trường trồng và yêu cầu cụ thể của từng loại cây. Dưới đây là một số gợi ý tỷ lệ phối trộn giá thể cho các loại cây trồng khác nhau:
Cho rau ăn lá
Một số công thức tham khảo:
- 100% mụn dừa đã xử lý (dùng cho các loại rau mầm).
- 1 mụn dừa đã xử lý + 1 tro trấu + 1 phân bò (dùng chung cho các loại rau ăn lá, hoa kiểng, cây ăn quả).
- 90% mụn dừa + 10% đá Perlite (dùng cho các loại rau cần thoát nước tốt).
Cho hoa hồng
- Bổ sung thêm 10-20% đá Perlite hoặc Pumice vào hỗn hợp giá thể.
Cho xương rồng sen đá
- Tỷ lệ phối trộn các loại đá khoáng như Perlite, Pumice, Vermiculite chiếm từ 50-60% tổng tỷ lệ phối trộn giá thể.
Lưu ý rằng việc phối trộn giá thể trồng cây có thể thay đổi dựa trên các yếu tố cụ thể như khí hậu và điều kiện địa phương. Đôi khi, người trồng cũng cần điều chỉnh tỷ lệ để đảm bảo rằng cây có môi trường tốt nhất để phát triển.
Nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian và công sức hoặc không chắc chắn về việc phối trộn giá thể tại nhà, bạn cũng có thể lựa chọn các sản phẩm đất trồng đã được trộn sẵn. Điều này sẽ giúp đảm bảo chất lượng và tiện lợi hơn trong việc trồng cây.
Nhớ luôn xem xét yêu cầu cụ thể của loại cây bạn định trồng và địa phương của bạn để điều chỉnh tỷ lệ phối trộn sao cho phù hợp nhất.
