Cây ngũ gia bì là một loại cây đa dụng, được biết đến với nhiều ứng dụng khác nhau. Chúng không chỉ có giá trị trong lĩnh vực y học, mà còn có khả năng thanh lọc không khí tốt và tạo ra một không gian xanh mát cho cả không gian trong nhà và ngoài trời. Không ngạc nhiên khi cây ngũ gia bì thường được chọn để trồng trong nhà.
Loại cây ngũ gia bì này là một loại thảo dược và đã được sử dụng rộng rãi trong y học truyền thống, không chỉ tại Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia Đông Nam Á khác. Tên “ngũ gia bì” thường được sử dụng một cách chung chung để chỉ một số loài cây tương tự, bao gồm ngũ gia bì gai, ngũ gia bì hương và ngũ gia bì chân chim.
Mặc dù tất cả ba loại cây ngũ gia bì đều có tác dụng làm thuốc, nhưng chúng có sự khác biệt về tính chất và công dụng. Trong bài viết này, OnlyPlants VN sẽ giới thiệu về cây ngũ gia bì chân chim, một loại cây có nhiều ứng dụng hữu ích trong cuộc sống hàng ngày.
Cây ngũ gia bì chân chim thường được trồng để làm cây cảnh, vì nó có thể thích nghi với cả môi trường ngoài trời và trong nhà. Loài cây này rất dễ trồng, không đòi hỏi nhiều công chăm sóc nhưng vẫn duy trì sức khỏe mạnh mẽ.
Điều này là điểm mạnh mà nhiều người chọn cây ngũ gia bì chân chim làm cây cảnh trong ngôi nhà của họ.
Vỏ cây và rễ của cây ngũ gia bì chân chim chứa các thành phần quý như saponin, tanin và tinh dầu, cho thấy có nhiều giá trị thực tiễn cho con người. Hãy cùng OnlyPlants VN khám phá các đặc điểm, giá trị và ứng dụng của cây ngũ gia bì chân chim qua bài viết sau đây nhé.
Tên gọi “ngũ gia bì chân chim” được sử dụng để phân biệt loài này với một số cây khác cũng có tên gọi là “cây ngũ gia bì”. Người xưa đã đặt tên “chân chim” dựa trên cấu trúc cuống lá của nó, mà khi phân chia thành nhiều cuống lá nhỏ, tạo thành hình dáng giống mỏ chân của chim. Ngoài tên “chân chim,” loài cây này còn được gọi là “cây chân vịt.”
Ngoài những tên gọi trên, cây ngũ gia bì còn có nhiều tên khác như “Cây sâm nam,” “cây dáng,” “cây lá dằng,” “nga chưởng sài,” “mạy tảng” (Tày), “co tan” (Thái), “áp túa diẳng” (Dao), “xi tờ rốt” (K’ho), và “lông veng vuông” (Ba Na). Dựa vào danh pháp khoa học, loài cây này có tên là Schefflera Heptaphylla và thuộc họ nhân sâm (Araliaceae). Nó phân bố chủ yếu ở khu vực Châu Á, bao gồm Trung Quốc, Malaysia, Nhân Bản, Ấn Độ và các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Cây ngũ gia bì chân chim có kiểu dáng lá độc đáo, với các lá mọc thành những cuống lá nhỏ giống chân của chim vịt hoặc chân của chim. Chiều cao trung bình của loài cây này thường khoảng từ 1,5 đến 2 mét, nhưng có thể có cây cổ thụ cao hơn 8 mét và thậm chí cao tới 15 mét trong điều kiện tự nhiên. Cụm hoa của cây mọc thành chùm tán với hoa nhỏ màu trắng, và quả mọng của nó có hình cầu, khi chín có màu tím đen và chứa từ 6 đến 8 hạt.
Có hai loại ngũ gia bì đó là: ngũ gia bì xanh và ngũ gia bì cẩm thạch. Giữa hai loại này được phân biệt dựa vào màu sắc trên lá cây của chúng, còn đặc điểm còn lại thì giống nhau. Lá của cây ngũ gia bì cẩm thạch thì có những vết loang màu vàng, tạo cho cây thêm màu sắc và độ rực rỡ nhất định.
Cây ngũ gia bì cẩm thạch có sức chịu bóng kém hơn so với cây ngũ gia bì xanh. Do đó, bạn nên cân nhắc khi lựa chọn cây ngũ gia bì cẩm thạch trong nhà. Chúng cũng không chịu được nắng trực tiếp, trong trường hợp nắng gắt thì nên chuyển cây vào bóng mát vì có thể khiến cây bị cháy lá.
Ngũ gia bì là một loại thực vật rất mạnh mẽ, có khả năng thích nghi với nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Chúng không chỉ chịu được ánh râm mát, ít nắng mà còn thích hợp cho việc trồng ngoài trời để tạo thành các khu vườn cảnh quan đẹp mắt. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi cây ngũ gia bì trở thành một lựa chọn phổ biến trong trang trí cảnh quan.
Loài cây này không đòi hỏi quá nhiều công việc chăm sóc bởi chúng có khả năng kháng bệnh tốt và ít bị sâu bọ tấn công.
Cây ngũ gia bì thường được lựa chọn để trồng để tạo cảnh quan vì chúng có màu xanh mát và không đòi hỏi chăm sóc đặc biệt trong thời gian dài. Chúng phát triển nhanh chóng, giúp bạn dễ dàng tạo nên một không gian xanh mát và tươi mới.
Ngoài ra, cây ngũ gia bì cũng thích hợp để trồng trong nhà, đặc biệt là vì khả năng chịu mát của chúng. Nhiều người trồng cây này với mục đích cải thiện không khí trong nhà và tạo ra một mảng xanh trong không gian nội thất.
Một số người còn biến cây ngũ gia bì thành cây bonsai với những dáng vẻ độc đáo và đẹp mắt. Bằng cách trồng cây này với ít dinh dưỡng, bạn có thể làm cho cây phát triển chậm và tạo ra thân cây to và phình ra, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật thú vị. Trồng và chăm sóc một cây ngũ gia bì bonsai có thể mất hơn 3 năm, nhưng nó sẽ mang lại nhiều cảm hứng và sự tươi mới cho không gian làm việc của bạn.
Có thông tin rằng cây ngũ gia bì có khả năng đuổi muỗi rất tốt. Tuy nhiên, trong thực tế, tác dụng này không thể nói là thần kỳ như nhiều người tin tưởng. Khi trồng cây ngũ gia bì trong vườn, có thể thấy muỗi có vẻ tránh xa cây này. Tuy nhiên, nguyên nhân chính không phải là cây ngũ gia bì đuổi muỗi mà có thể do muỗi cảm thấy không thoải mái hoặc không ưa mùi của cây.
Theo các nghiên cứu khoa học, bên trong vỏ thân của cây ngũ gia bì chân chim chứa một hợp chất gọi là Asiaticoside, cũng như scheffoleoside B. Asiaticoside là một hợp chất hữu cơ được tìm thấy tự nhiên và có khả năng kháng khuẩn tự nhiên và hoạt tính diệt nấm, giúp chống lại vi khuẩn và nấm gây bệnh. Tuy nhiên, nồng độ Asiaticoside trong cây ngũ gia bì thường không đủ để tạo ra hiệu ứng đuổi muỗi mạnh mẽ.
Vì vậy, có thể nói rằng cây ngũ gia bì có một số tính chất có thể gây ảnh hưởng đến muỗi, nhưng nó không phải là một biện pháp hiệu quả để chống muỗi. Muỗi có thể tránh xa cây ngũ gia bì vì chúng cảm thấy không thoải mái hoặc không ưa mùi của cây, nhưng không có bằng chứng cụ thể cho tác dụng đuổi muỗi mạnh mẽ của loại cây này.
Cây ngũ gia bì thực sự là một loại cây đa chức năng với nhiều tác dụng quan trọng trong lĩnh vực y học cổ truyền và hiện đại. Dưới đây là một số tác dụng chính của cây ngũ gia bì đối với sức khỏe con người:
Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng việc sử dụng cây ngũ gia bì như một phương pháp điều trị nên được thảo luận và hỏi ý kiến các chuyên gia y tế. Các tác dụng và liều lượng cụ thể có thể khác nhau tùy thuộc vào mục đích sử dụng và tình trạng sức khỏe cá nhân.
Cây ngũ gia bì đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà khoa học và đang được nghiên cứu rộng rãi để khám phá các giá trị và ứng dụng của nó trong lĩnh vực y học hiện đại. Dưới đây là một số tác dụng đã được nghiên cứu và chứng minh về cây ngũ gia bì:
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các tác dụng này có thể thay đổi tùy thuộc vào cách sử dụng và liều lượng. Việc sử dụng cây ngũ gia bì trong mục đích điều trị hoặc hỗ trợ sức khỏe nên được tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Cây ngũ gia bì thật sự là một loại cây có ý nghĩa quan trọng trong phong thủy và được coi là một biểu tượng của tài lộc và may mắn trong không gian nội thất. Đặc điểm hình dáng của lá cây ngũ gia bì, có thể giống với những bàn tay mở rộng để hứng lộc, đã tạo ra ý nghĩa đặc biệt cho cây này trong phong thủy.
Theo quan niệm phong thủy, việc trồng cây ngũ gia bì trong nhà có thể mang lại nhiều lợi ích như sau:
Dù bạn tin vào phong thủy hay không, việc trồng cây ngũ gia bì trong nhà có thể là một cách tốt để tạo một môi trường sống xanh và tạo cảm giác thoải mái và thư giãn trong ngôi nhà của bạn.
Từ “Ngũ” trong “ngũ gia bì” tượng trưng cho con số 5, đại diện cho năm mệnh ngũ hành, bao gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, và Thổ. Vì vậy, cây ngũ gia bì được coi là phù hợp với hầu hết các mệnh và thích hợp cho tất cả các con giáp. Khi lựa chọn cây ngũ gia bì để tối ưu hóa tác động phong thủy, chúng ta nên xem xét các yếu tố sau:
Nếu xét theo phong thủy, cây ngũ gia bì cũng rất phù hợp với người tuổi Dần, không phân biệt độ tuổi. Trồng cây này có thể giúp họ tối ưu hóa điểm mạnh và giảm điểm yếu của mình. Với sự thịnh vượng mà cây mang lại, người tuổi Dần có thể mong đợi một cuộc sống thịnh vượng và thành công, cùng với sự tăng cường tài lộc và phát triển. Đối với các tuổi khác, cây ngũ gia bì cũng mang lại nhiều giá trị tích cực khi trồng trong nhà. Do đó, việc sở hữu một cây ngũ gia bì có thể là một lựa chọn tốt cho ngôi nhà của bạn.
Cây ngũ gia bì không cần nhiều ánh sáng để phát triển, tức là bạn nên đặt nó tại các khu vực khuất ánh nắng mắt trời. Tuy nhiên, cũng không nên đặt cây tại khu vực quá tối sẽ khiến cây bị còi cọc, chậm phát triển. Các vị trí ánh sáng vừa đủ như là: bên hiên nhà, dưới tán cây mát mẻ, cạnh bên cửa sổ…
Trong tự nhiên, ngũ gia bì có sức chịu hạn rất tốt, nên đôi khi “nhịn khát” đôi chút cũng chẳng sao cả. Tuy nhiên, bạn cần tưới nước điều độ thì cây sẽ luôn xanh tốt và phát triển tốt hơn. Nên để cây thật khô rồi hãy tưới thật đẫm là tốt nhất.
Giá thể là một hỗn hợp được trộn từ một số nguyên liệu hòng thay thế cho đất. Giá thể trồng cây cần đảm bảo tính thoát nước tốt, độ tơi xốp và có dinh dưỡng đầy đủ. Hãy sử dụng loại giá thể có những tính chất này để trồng cây ngũ gia bì.
Định kì “thẩm mỹ” lại cho cây bằng cách tỉa đi những nhánh lá hỏng, và lau lại bề mặt lá sẽ giúp cây phát triển tốt hơn. Khi cắt tỉa cây sẽ giúp cây tiết kiệm nguồn dinh dưỡng lớn cho các bộ phân này, và cũng tạo ra kích thích cho cây ra nhánh mới khỏe hơn.
Ngũ gia bì không cần bón phân, nó hầu như chẳng có nhu cầu hấp thu dinh dưỡng. Thậm chí, người ta còn dùng phương pháp “suy dinh dưỡng” để tạo dáng bonsai. Tuy nhiên, nếu bạn muôn cây phát triển tối ưu thì nên bón phân định kình 1 tháng/lần. Mỗi lần bón có thể pha loãng để tưới vào gốc.
Giá của cây ngũ gia bì có thể biến đổi tùy thuộc vào kích thước và tình trạng cây. Cây ngũ gia bì nhỏ thường có giá từ 100.000 VND đến 200.000 VND hoặc có thể cao hơn tùy vào nơi mua và tình trạng cây. Các cây lớn hơn hoặc cây có dáng bonsai trồng lâu năm thường có giá cao hơn.
Lá của cây ngũ gia bì không thường được ăn, và chúng không phổ biến trong ẩm thực. Tuy nhiên, lá cây ngũ gia bì có thể được sử dụng để làm thuốc truyền thống trong một số trường hợp điều trị bệnh hen suyễn và cải thiện sức kháng của cơ thể.
Cây ngũ gia bì có thể trồng trong nhà nếu bạn cung cấp đủ ánh sáng và điều kiện phát triển cho nó. Như đã đề cập ở trên, cây này thích ánh sáng trung bình và không cần nhiều ánh nắng trực tiếp. Bạn có thể đặt nó ở các vị trí như bên hiên nhà, dưới tán cây mát mẻ hoặc gần cửa sổ để đảm bảo cây có đủ ánh sáng.
Trong thế giới chăm sóc cây cảnh hiện đại, việc sử dụng nước dừa để…
Hãy cùng OnlyPlants VN tìm hiểu cách sử dụng Trichoderma tưới cây đúng cách giúp…
Trong chăm sóc cây trồng, tưới nước ấm cho cây được xem là một bí…
Khi trồng cây, nhiều người thường băn khoăn về việc có nên tưới nước ngay…
Ưu và nhược điểm của trồng cây thủy canh Trồng cây thủy canh là một…
Châu Âu trồng nhiều cây công nghiệp nào? Châu Âu không chỉ nổi tiếng với…