Phân đạm amoni là một trong những loại phân bón quan trọng, cung cấp nguồn nitơ thiết yếu cho cây trồng. Tuy nhiên, không phải loại đất nào cũng phù hợp để sử dụng loại phân này. Nếu bón sai cách, không chỉ làm giảm hiệu quả mà còn có thể gây hại cho cây và môi trường. Vậy phân đạm amoni không nên bón cho loại đất nào? Hãy cùng OnlyPlants VN tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Phân đạm amoni là gì?
Phân đạm amoni là nhóm phân bón chứa ion NH₄⁺ (amoni), chủ yếu gồm:
- Amoni sunfat ((NH₄)₂SO₄)
- Amoni clorua (NH₄Cl)
- Amoni nitrat (NH₄NO₃)
Loại phân này có tác dụng cung cấp nitơ dễ hấp thụ, thúc đẩy quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng.
Phân đạm amoni không nên bón cho loại đất nào?
Đất chua
Đất chua có độ pH thấp (dưới 5,5) thường chứa nhiều ion H⁺, làm tăng tốc độ chuyển hóa amoni thành axit nitric, khiến đất càng trở nên chua hơn. Nếu bón phân đạm amoni vào đất chua, sẽ có các tác động tiêu cực sau:
- Tăng độ chua của đất, làm ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật có lợi và khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây.
- Gây thất thoát nitơ dưới dạng khí amoniac (NH₃), làm giảm hiệu quả sử dụng phân bón.
- Làm giảm năng suất cây trồng, đặc biệt là các loại cây không chịu được đất chua như đậu tương, lúa mì, bắp cải.
👉 Giải pháp: Nếu cần bón phân đạm amoni trên đất chua, nên kết hợp với vôi nông nghiệp để nâng pH đất.
Đất mặn
Đất mặn có hàm lượng muối hòa tan cao, chủ yếu là Na⁺, Cl⁻, SO₄²⁻. Khi bón phân đạm amoni vào loại đất này, sẽ gặp phải các vấn đề:
- Gia tăng độ mặn, do các muối từ phân (đặc biệt là NH₄Cl) làm tăng áp suất thẩm thấu, khiến cây khó hút nước.
- Gây ngộ độc ion Cl⁻, ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây trồng nhạy cảm như cà chua, dưa hấu, lúa.
- Hạn chế sự phát triển của vi sinh vật có lợi, làm giảm độ phì nhiêu của đất.
👉 Giải pháp: Hạn chế dùng phân amoni clorua trên đất mặn, thay vào đó có thể sử dụng ure hoặc amoni sunfat với liều lượng thích hợp.
Đất phèn
Đất phèn chứa nhiều ion sắt (Fe³⁺) và nhôm (Al³⁺), khi bón phân đạm amoni có thể dẫn đến:
- Tạo kết tủa FePO₄ và AlPO₄, làm giảm sự hấp thụ photpho, gây thiếu hụt dinh dưỡng cho cây.
- Thúc đẩy quá trình chua hóa, khiến cây trồng bị vàng lá, còi cọc.
- Gây độc cho rễ cây, hạn chế sự phát triển của cây trồng.
👉 Giải pháp: Trước khi bón phân đạm amoni, cần cải tạo đất phèn bằng vôi hoặc chất hữu cơ để giảm độc tố.
Đất có độ kiềm cao
Đất kiềm (pH trên 7,5) thường chứa nhiều ion Ca²⁺ và Mg²⁺, gây hạn chế khả năng hòa tan và hấp thụ nitơ từ phân đạm amoni. Khi bón vào loại đất này, sẽ có các tác động:
- Tăng nguy cơ bay hơi NH₃, làm thất thoát dinh dưỡng.
- Giảm hiệu quả sử dụng phân bón, khiến cây không nhận đủ nitơ cần thiết.
👉 Giải pháp: Thay thế phân đạm amoni bằng ure hoặc phân bón có nguồn nitrat (NO₃⁻).
Cách sử dụng phân đạm amoni hiệu quả
Để sử dụng phân đạm amoni đúng cách, bạn nên áp dụng một số nguyên tắc sau:
- Kiểm tra độ pH của đất trước khi bón: Nếu đất có pH thấp, cần bón vôi để điều chỉnh độ chua.
- Không bón phân trên đất ngập nước: Vì sẽ làm thất thoát nitơ do quá trình khử nitrat.
- Kết hợp với phân hữu cơ: Giúp cân bằng dinh dưỡng và giảm tác động tiêu cực của phân hóa học.
- Bón đúng liều lượng và thời điểm: Tránh bón quá nhiều trong một lần, nên chia thành nhiều đợt để cây hấp thụ tốt hơn.
Phân đạm amoni là một loại phân bón quan trọng nhưng không nên bón trên đất chua, đất mặn, đất phèn và đất có độ kiềm cao. Nếu cần sử dụng trên những loại đất này, cần có biện pháp cải tạo phù hợp như bón vôi, điều chỉnh độ pH hoặc thay thế bằng các loại phân bón khác.
Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về cách sử dụng phân đạm amoni một cách hiệu quả. Đừng quên theo dõi OnlyPlants VN để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích về nông nghiệp và chăm sóc cây trồng!
Để cập nhật những mẹo chăm sóc cây cảnh hữu ích và thêm nhiều cảm hứng ‘xanh mát’ cho không gian của bạn, hãy theo dõi OnlyPlants VN trên các mạng xã hội! Chúng tôi thường xuyên chia sẻ các bí quyết từ cách tưới nước, bón phân, đến kỹ thuật giúp cây phát triển tốt nhất. Ghé thăm và kết nối cùng cộng đồng yêu cây cảnh ngay hôm nay!
Facebook: https://www.facebook.com/onlyplantsvn
Tiktok: https://www.tiktok.com/@onlyplantsvn
Youtube: https://www.youtube.com/@onlyplantsvn
